Branżowa Szkoła I Stopnia klasa 1b – Biologia

Temat: Budowa i funkcje błon biologicznych komórki zwierzęcej. E-podręcznik.

Od środowiska zewnętrznego komórkę oddziela błona komórkowa zapewniająca kontakt komórki z otoczeniem. Często nazywa się ją „strażnikiem komórki”, odpowiada bowiem za ochronę jej wnętrza i kontakt z otoczeniem. Błona komórkowa jest tak cienka, że nie widać jej w mikroskopie świetlnym. W jej skład wchodzą białka i tłuszcze (lipidy).

Błona jest półprzepuszczalna: pozwala przenikać wodzie i innym drobnocząsteczkowym substancjom, które mieszczą się w jej porach (otworkach), a większe drobiny zatrzymuje. Ich pobieranie może się odbywać zgodnie z potrzebami komórki, ale wymaga to zużycia energii. Jest elastyczna, dlatego umożliwia komórkom zmianę kształtu.

Wewnątrz komórki system błon dzieli wnętrze komórki na mniejsze przedziały wewnątrzkomórkowe, w których zachodzą odrębne procesy. Błony te oddzielają inne struktury od siebie i pozwalają im na niezakłóconą pracę.Białka błonowe w zależności od sposobu rozmieszczenia i związania z lipidami błony pełnią różną funkcję. Białka mogą być umieszczone na powierzchni błony, całkowicie przez nią przechodzić lub być częściowo w niej zanurzone.

e-podręcznik, schemat budowy błony komórkowej

Funkcje błony komórkowej:

1. Odbieranie sygnałów ze środowiska zewnętrznego.
2. Transport substancji.
3. Tworzenie w komórce przedziałów, w których możliwe jest równoczesne zachodzenie różnych procesów.
4. Oddzielenie komórki od środowiska zewnętrznego.

Zadanie do zeszytu

1. Napisz z jakich składników zbudowana jest błona komórkowa.
2. Wymień funkcje błony komórkowej.