Szkoła Podstawowa klasa 8 – WOS
Temat: Polska państwem demokratycznym.
Strona 78 w e- podręczniku.
https://flipbook.nowaera.pl/dokumenty/Flipbook/Dzis-i-jutro/#p=83
link do e – podręcznika
Konstytucja RP
Obecnie obowiązująca Konstytucja RP została uchwalona w dniu 2 kwietnia 1997 r. W związku na wagę Konstytucji jako aktu prawnego, została ona zatwierdzona przez obywateli RP w ogólnopolskim referendum (ponad 52% głosów było za), które odbyło się w dniu 25 maja 1997. Zapisy Konstytucji weszły w życie w dniu 17 października 1997 r.
Od momentu wejścia w życie Konstytucja była zmieniana dwa razy – w 2006 i 2009 r. Pierwsza zmiana dotyczyła możliwości wydania obywatela polskiego, w przypadku gdy jest on ścigany za przestępstwo uznawane w Polsce i poza jej granicami (jest to związane z tzw. Europejskim Nakazem Aresztowania). Nowelizacja ta zmieniała art. 55 Konstytucji RP.
A teraz trochę historii.
Pierwszą formalnie uchwaloną konstytucją była Konstytucja 3 maja (1791 r.). Była to druga – po amerykańskiej – konstytucja na świecie. Zakładała zniesienie liberum veto i wzmocnienie władzy królewskiej, jednak nigdy nie weszła w życie, bo wkrótce po jej uchwaleniu Rzeczpospolita utraciła niepodległość. W okresie zaborów swoje konstytucje miały także Królestwo Polskie i Księstwo Warszawskie.
Po odzyskaniu niepodległości w 1919 r. Sejm uchwalił tak zwaną małą konstytucję, która ustalała jedynie kompetencje poszczególnych organów władzy oraz relacje między nimi. Dopiero w 1921 r. przyjęta została pełna konstytucja, zwana od miesiąca, w którym ją uchwalono, marcową. Ustanowiła ona parlamentarny system rządów i zagwarantowała szeroki zakres praw obywatelskich.
Po przejęciu władzy przez Józefa Piłsudskiego w zamachu majowym (1926 r.) związany z nim obóz polityczny dążył do ograniczenia kompetencji parlamentu i w 1935 r. doprowadził do uchwalenia konstytucji kwietniowej, w której najważniejsze uprawnienia znalazły się w rękach prezydenta.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej władzę w Polsce przejęła w bezprawny sposób partia komunistyczna. Dokonała ona całkowitej zmiany ustroju państwa, opierając się na totalitarnych rozwiązaniach przyjętych w Związku Radzieckim. Ten nowy ustrój znalazł swoje odzwierciedlenie w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej z 1952 r. (zastąpiła ona małą konstytucję z 1947 r).
Porozumienia Okrągłego Stołu i wybory 4.06.1989 r. rozpoczęły proces przywracania demokracji w Polsce. W 1992 r. polski parlament przyjął kolejną w naszej historii małą konstytucję, określającą jedynie kompetencje władz. 2 kwietnia 1997 r. Zgromadzenie Narodowe uchwaliło nową konstytucję, która została następnie zatwierdzona w ogólnonarodowym referendum.
Wykonaj ćwiczenie 10 strona 83