Branżowa szkoła I stopnia klasa 3 BS – WOS

Temat Prawo i jego funkcje.

Prawo – „zespół reguł ustanowionych lub uznanych przez odpowiednie organy państwa, wobec których posłuch zapewniony bywa w ostateczności dzięki przymusowi, jaki stosować może to państwo”.

Prawo a inne systemy normatywne

Prawo nie jest jedynym systemem normatywnym regulującym zachowania ludzi. Taką samą rolę odgrywają normy moralne, religijne, obyczajowe oraz stanowione przez organizacje społeczne.

• normy moralne – dotyczą zachowań, postaw i intencji, które oceniane są z punktu widzenia takich wartości, jak dobro, słuszność, sprawiedliwość. Ustalenie wyczerpującego i przyjmowanego przez wszystkich członków danej społeczności katalogu norm moralnych jest bardzo trudne;
• normy religijne – normy obowiązujące wyznawców określonej religii, uzasadniane przez odwołanie się do Boga (absolutu). Ich treść jest często tożsama z normami prawnymi lub moralnymi;
• normy obyczajowe – regulują formy zachowania, ukształtowane przez tradycję oraz nawyki, przyjęte w danej zbiorowości w określonej epoce historycznej;
• normy organizacji społecznych – są ustalane przez odpowiednie organy organizacji społecznych, politycznych, gospodarczych itp. Odnoszą się jedynie do członków danej organizacji.

W literaturze występują rozmaite typologie dotyczące funkcji prawa. Wyróżnia się między innymi następujące funkcje prawa:

• stabilizacyjną – prawo utrwala w społeczeństwie istniejący ład społeczny, gospodarczy i polityczny;
• ochronną – prawo z jednej strony wspiera wartości i zachowania istotne ze społecznego punktu widzenia, z drugiej zaś stara się eliminować zachowania zagrażające chronionym wartościom (życiu, wolności, własności itp.) przez zastosowanie środków przymusu;
• organizacyjną – prawo kształtuje instytucje niezbędne do funkcjonowania sfery publicznej oraz innych obszarów życia społecznego i gospodarki;
• represyjną – polega na wymierzaniu kar w przypadku naruszenia norm prawnych.

Oprócz wymienionych, w literaturze wskazuje się także na inne funkcje prawa:

• kontrolną – która polega na poddawaniu ludzkich zachowań społecznej kontroli, przez co stają się one przewidywalne, co podnosi społeczne poczucie bezpieczeństwa. Taką funkcję pełni nie tylko prawo, ale także inne systemy normatywne;
• dystrybutywną – prawo określa zasady podziału deficytowych dóbr materialnych i niematerialnych;
• regulacyjną – prawo tworzy mechanizmy i procedury rozstrzygania konfliktów między ludźmi, wynikające z różnic interesów, celów, wartości i opinii.

Od kilku dni w całym kraju trwa fala protestów przeciw decyzji Trybunału Konstytucyjnego w   sprawie aborcji. To reakcja na kontrowersyjne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził, że aborcja ciężkich płodów jest niezgodna z konstytucją. Oburzone tą decyzją kobiety wyszły spontanicznie na ulice miast.

Czy uważasz że tą decyzją Trybunał Konstytucyjny złamał Prawa Człowieka. Zapoznaj się z artykułami i informacjami na ten temat i napisz w kilku zdaniach swoje stanowisk.