Szkoła podstawowa klasa 7 – Biologia
Temat: Budowa i działanie serca. Tętno i ciśnienie krwi.
Serce odgrywa role pompy, która rytmicznie tłoczy krew do naczyń krwionośnych i sprawia, że krew stale w nich krąży. Podczas pracy serca w tętnicach powstaje fala krwi, która dociera do wszystkich części ciała. Jest ona wyczuwalna w niektórych tętnicach i nosi nazwę tętna lub pulsu, dzieje się to pod wpływem rytmicznego rozciągania się tętnic podczas pracy serca. Ciśnienie krwi to siła, z jaką krew naciska na ściany tętnic. Pomiary ciśnienia krwi pozwalają ocenić, czy serce oraz układ krwionośny pracują prawidłowo. Innym badaniem jest EKG – elektrokardiogram. Ukazuje on zmiany jakie zachodzą podczas pracy serca i czy te fazy cyklu pracy serca są regularne.
Budowa serca.
Serce zbudowane jest z tkanki mięśniowej, otoczone błoną – osierdziem pełniącej funkcje ochronne. Serce składa się z dwóch przedsionków i dwóch komór. Przedsionki znajdują się nad komorami. Wzdłuż serce ma przegrodę, dzielącą serce na prawą i lewą część. Dzięki tej przegrodzie krew natleniona nie miesza się z krwią pozbawioną tlenu. Między przedsionkiem, a komorą jest zastawka, która sprawia, że krew płynie tylko w jednym kierunku. Krew płynie z przedsionka do komory, a z komory do tętnicy. Serce intensywnie pracuje, dlatego potrzebuje dużo energii i tlenu. Składniki te dostarczają tzw. naczynia wieńcowe, które oplatają serce i docierają do każdej komórki serca.
W pracy serca wyróżniamy cykle, czyli czynności powtarzające się regularnie i w tej samej kolejności. Każdy cykl składa się z trzech faz: skurcz przedsionków, skurcz komór i faza rozkurczu czyli odpoczynku. Serce pracuje niezależnie od naszej woli. Jego pracę reguluje naturalny rozrusznik. Tworzą go komórki, które wytwarzają impuls elektryczny, pobudzający serce do skurczu.
Zadanie do zeszytu.
- Wyjaśnij, co to jest puls, a co to jest ciśnienie krwi.
- Wymień cykle pracy serca.
- Napisz jaką funkcję pełnią naczynia wieńcowe.